MCHC je test krvi kojimse proverava prosečna koncentracija hemoglobina u krvnim ćelijama. Rezultat ovog testa izražava prosečnu težinu hemoglobina po jedinici krvi.Krvna slika za utvrđivanje MCHC se obično radi rutinski, u okviru ostalih analiza krvi.
Hemoglobin je važan protein koji se nalazi u crvenim krvnim zrncima i pomaže u nošenju kiseonika kroz organizam. Normalan nivo MCHC govori da u krvi ima dovoljno kiseonika da hrani ćelije i tkiva u celom telu.
Koje su normalne vrednosti?
Normalnim vrednostima MCHC se smatra vrednost između 32 i 36 grama po decilitru (g/dL).
Uz MCHC se obično proverava i MCV, odnosno srednji volumen eritrocita. Količina hemoglobina u svakoj krvnoj ćeliji se izražava kao MCH. Kada se radi krvna slika ova dva testa su veoma važna kako bi se utvrdio uzrok anemije, ako postoji uz normalan broj crvenih krvnih zrnaca. Anemija se može javiti ako crvena krvna zrnca nose manje hemoglobina nego što je normalno, tj. ako je prisutan nizak MCH ili ako je koncentracija hemoglobina u svakom eritrocitu veoma niska (nizak MCHC).
Ovaj test se obično radi uz ostale testove krvi kada pacijent ima probleme sa slabošću i zamorom, ako pati od neke infekcije, ako je imao krvarenje ili lako dobija modrice, kao i ako ima simptome upale.
Povišen MCHC uzroci
Ako je MCHC u krvi viši od 36 mg/dL, to stanje se smatra abnormalnim. Povišen MCHC se obično javlja zbog makrocitne anemije ili sferocitoze.
Makrocitna anemija je vrsta oboljenja krvi do kog dolazi zbog toga što telo ne može da stvori dovoljno crvenih krvnih zrnaca. Zato dolazi do stvaranja većih eritrocita nego što je to normalno (sferocita), koji nose više hemoglobina nego normalan eritrocit i tako se javlja i povećan MCHC. Ovo stanje se najčešće javlja zbog nedovoljno vitamina B12 i folne kiseline u ishrani, ili zbog nekog problema u apsorpciji ovog nutrijenata.
Ostali mogući uzroci koji izazivaju visok MCHC su ostali oblici anemije, problemi u funkcionisanju štitaste žlezde, lekovi za karcinom (hemioterapija, zračenje), određene infekcije, neki oblici leukemije, previše estrogena (obično zbog lekova) ili nasledna sferocitoza.
Simptomi povišenog MCHC-a
Kao što smo već objasnili, povišen MCHC se najčešće javlja kod makrocitne anemije i simptomi tog poremećaja su:
- hroničan umor
- preskakanje srca
- bleda koža
- problemi sa srčanim zdravljem
Pošto ova vrsta anemije ima direktan uticaj na srce, rana dijagnoza je veoma važna. Lekar će vam odrediti terapiju u zavisnosti od toga šta je izazvalo povišen MCHC. Lečenje makrocitne anemije obično podrazumeva uzimanje suplemenata vitamina B12 i folne kiseline. Ako je uzrok problem sa apsorpcijom ovih vitamina, ovi nutrijenti se daju intravenski.
Nizak MCHC uzroci
Nizak MCHC u krvi govori o tome da se u eritrocitima ne nalazi dovoljno hemoglobina. Hemoglobin je protein bogat gvožđem, a manjak gvožđa dovodi do anemije. Hemoglobin daje crvenim krvnim zrncima specifičnu crvenu boju i odgovoran je za nošenje kiseonika po organizmu. Deficit hemoglobina dovodi do nedovoljno kiseonika u krvi i tada se javljaju zamor i ostali simptomi anemije.
Ovaj test je važan deo krvne slike i vrednost MCHC pomaže lekaru da utvrdi uzrok i intenzitet anemije.
Nizak MCHC govori o tome da je prisutna anemija, koja se može javiti zbog nekog privremenog uzroka (trudnoća) ili zbog težih oboljenja (rak).
Faktori koji mogu dovesti do deficita hemoglobina i niskog MCHC-a su:
- stanja koja dovode do smanjenog broja krvnih ćelija
- oboljenja kod kojih dolazi do brzog uništavanja crvenih krvnih zrnaca
- teži gubitak krvi: rane, čirevi, hemoroidi, karcinom, davanje krvi ili obilno krvarenje prilikom menstruacije
Nizak hemoglobin se može javiti zbog nekog od ovih tipova anemije:
- Anemija izazvana nedostatkom gvožđa:ova vrsta anemije se javlja ili zbog manjka gvožđa ili zbog nemogućnosti da se gvožđe apsorbuje u telu. Deficit gvožđa utiče na stvaranje crvenih krvnih zrnaca, i telo proizvodi manja i svetlija crvena krvna zrnca.
- Perniciozna anemija:ova vrsta anemije se javlja zbog ishrane siromašne vitaminom B12, kao i kod poremećaja koji onemogućuju apsorpciju ovog vitamina.
- Aplastična anemija:ova vrsta anemije dovodi do smanjenja broja svih krvnih ćelija: belih i crvenih krvnih zrnaca i krvnih pločica.
- Hemolitička anemija:kod ove vrste anemije dolazi do odumiranja eritrocita pre vremena i koštana srž ne može toliko brzo da stvori nove krvne ćelije koje bi zamenile one uništene. Hemolitička anemija se može javiti zbog uvećane slezine, infekcija urinarnog trakta, talasemije, vaskulitisa i hemolize.
Ostala oboljenja koja izazivaju nizak MCHC u krvi
- tretmani za karcinom
- defekti koštane srži
- tumori u gastrointestinalnom traktu
- bolesti jetre i bubrega
- upalna oboljenja
Za bolesti bubrega je karakteristično nedovoljno lučenje eritropoietina, hormona koji signalizira koštanoj srži da treba da stvara nove eritrocite i tako dolazi do anemije. Lekovi za rak, tj. hemoterapija i zračenje, ponekad utiču na stvaranje novih eritrocita, što rezultira anemijom i niskim MCHC-om.
Simptomi niskog MCHC-a
Kao što smo već objasnili, nizak MCHC ukazuje na anemiju,stanje kod kog u krvi nema dovoljno hemoglobina. Normalan nivo hemoglobina je kod muškaraca oko 13.5 mg/dL, a kod žena 12 mg/dL. Ako je nivo hemoglobina niži od referentnih vrednosti, osoba se smatra anemičnom.
Ako je nivo hemoglobina neznatno niži nego što su referentne vrednosti, ponekad i nema simptoma. Međutim, ako je nivo hemoglobina drastično nizak, simptomi anemije postaju očigledniji:
- hronična slabost i umor
- kratak dah i često gubljenje daha
- bleda koža i desni
- ubrzan i nepravilan rad srca
- hladne ruke i stopala
- česta vrtoglavica i glavobolja
- problemi sa koncentracijom
- bol u grudima
